Monday, December 9, 2013

جناب آقای حسن روحانی، رئیس جمهور منتخبِ "جمهور یازدهم"! موضوع: لایحه بودجه سال 1393 و "رکود تورمی" دست ساز



تاریخ "توسعه" در ایران از نخستین روزهای آغاز، افتخارِ همراهی و مشارکتِ میلیونها ایرانی بویژه فقیرترین اقشار اجتماعی را با سرمایه گذاری های شخصی و خانوادگی، برای کسب علم و ودانش روز برای فرزندان ایرانی را شاهد بوده است.

براساس آخرین مطالعات جهانی نیز، روشن است که شهروندان ایرانی برای پرداخت هزینه های تحصیل فرزندانشان از هیچ فداکاری کوتاهی نداشته اند و حتی پرداخت هزینه تحصیل فرزندان به بهای فروختن کلیه یا اندام های دیگرِ قابل فروش در سالهای اخیر، که هجمه دلالان آموزشی برای چپاول در اوج خود قرار داشته، هیچگاه متوقف نشده است.

براین سیاق است که در حداقل 85 سال گذشته تمامی حقوق فروش و استفاده از ثروت ملی "نفت" – به همراه ثروت های دیگر ملی- در اختیار دولت های مرکزی در ایران گذاشته شده تا درآمدهای ناشی از آن، که درواقع سرمایه بین نسلی است، در راه عمران و توسعۀ طرح های ملی بکار گرفته شود تا میهن را به دروازه های رشد و توسعه ای که شایستۀ آن می باشد، در عرصۀ رقابت بین المللی، برسانند.

در این مقال بررسی آنچه بر سرمایه های ملی و بین نسلی در دهه های اخیر گذشته است، موضوع مورد نظر نیست!(که بجای خود باید به ان رسید.) بلکه هدف روشن کردن این واقعیت است که شهروندان ایرانی، بهره برداری و مدیریت سرمایه های ملی – از جمله نفت – را با این پیش شرطِ تاریخاً "تعهد شده" از سوی دولت ها، در اختیار قرار داده اند که توانایی های حاصل از فروش منابع، صرف توسعه و ابادانی کشور بشود و لاغیر!

حتماً توجه جنابعالی به این واقعیتِ آشکار جلب می باشد، که در صورتی که قرار باشد – به هر دلیل – مبالغی از محل فروش سرمایه های ملی برای استفاده در بودجه های سالیانه در اختیار دولت ها قرار بگیرد، این برداشت از منابع سرمایه ای، صرفاً می تواند در گروه "مالیات ستانی غیرمستقیم" طبقه بندی گردد و این مهم بر بار مسئولیت "دولتی" که چنین درخواستی از آحاد ملت دارد، می افزاید! و نمی توان ناعدالتی موجود در این نوع از "مالیات ستانی" را نادیده گرفت و یا خود را پشت بی اطلاعی از اثرات اجتماعی آن پنهان کرد.

اگر مقدار استفاده از منابع سرمایه های ملی را در بودجه های سالیانه به سیاق 8 سال دولت های نهم و دهم در نظر داشته باشیم، مالیات غیرمستقیم ستانده از این محل برای هر شهروند 4 میلیون تومان بوده و در بودجه 93 هم که دولت جنابعالی آنرا در مورخه 17 آذر 92 تقدیم مجلس کرده است، این مبلغ برای هر یک آحاد ملت – در حداقل – 706 هزار تومان می باشد.

اجازه بدهید نظر عالی را به این نکته جلب نماییم که در وضعیتی که در دولت های گذشته در پیش پای جامعه قرار داده شد، و در بودجۀ تقدیمی برای سال 93، این شکل از مالیات با "نسبت"های نجومی در میان اقشار و طبقات اجتماعی – و به شدت ناعادلانه – تقسیم می گردد؛ بنوعی که برای یک خانوادۀ با سرپرست "بیکار" این نسبت، عدد موهومی است که به سمت بینهایت میل می کند (عددی حدود 1 تا 4 میلیون تومان / بخش بر درآمد سالیانه معادل صفر)!

حال آنکه آن گروه "برخوردار" از نعمات چاپ اسکناس بدون پشتوانه که نقدینگی معادل 700 هزار میلیارد تومان را که توسط دولت های نهم و دهم چاپ و توزیع شده است را در اختیار دارند، نسبت حضورشان در این "مالیات ستانی" در حد صفر می باشد.

قصد این مقاله براین نیست که راههای عبور از بحران دست ساز "رکود تورمی" را بر دولت فخیمه و منتخب بسته نگاه دارد، غرض روشن کردن این واقعیت است که بدون همراهی و پشتیبانی میلیون ها شهروند، که با معضلاتِ فقر، بیکاری، بیماری های صعب العلاج و... روبرو هستند، و با بودجه انقباضی که تقدیم مجلس شده است، عملاً این امکان فراهم شده است که هر روز بیشتر از روز قبل، جان و مال و ناموس شهروندان بدست عواملی که غول نقدینگی 700 هزار میلیارد تومان را در خدمت دارند، مورد تعرض و تجاوز قرار داشته باشند! و دولت منتخب یازدهم را هم با ناکامی در اجرای برنامه های "تدبیر و امید" که اجرای آنها را با میلیون ها رای دهنده به پیمان گذاشته است، روبرو خواهد کرد!

موضوعی که اگر برای شما "صرفاً" یک بار مسئولیت تاریخی است، برای میلیونها خانوادۀ ایرانی حداقلِ حق "حیات" محسوب می شود.

18 آذر 92
(نقل از فیس بوک احمد سخایی)

پی نوشت: این قلم در یادداشت های تحلیلی و توجیحی متعدد که سعی شده است به دست مسئولین دولت "جمهور یازدهم" نیز برسد (و حداقل در صفحه فیس بوک نگارنده و وبلاگی با آدرس asakhai.blogfa.com  جمع آوری شده است، منتشر است.) راه عبور از این شرایط بحرانی حاضر را در قبول واقعیت "ناترازی" در توزیع نقدینگی موجود در جامعه و پذیرفتنِ اهمیتِ اولویت دادن به غلبه به این "ناترازی"، تدوین و حداقل برای ثبت در تاریخ در اختیار دولت جنابعالی قرار داده است. (این را نوشتم که مرقومه حاضر در ردیفی که در برخورد با مشکلات عملاً موجود، فقط گلایه مندی ابراز می کنند، قرار داده نشود.)

Tuesday, December 3, 2013

چرا "مسعود نیلی" آدرس های عوضی برای اقتصاد ملی می دهند؟


دکتر مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رییس‌جمهور در برنامه زنده تلویزیونی «پایش» با ارائه تحلیلی از اقتصاد سال 91، وضعیت اقتصادی به وجود آمده در این سال را تلفیقی از اوضاع اقتصاد در سال‌های 65 و 74 دانست.

معدل مجموعه آدرس های داده شده توسط ایشان و در این برنامه بصورت ساختارمند و سازمان یافته "نادرست" (false)  ارزیابی می شوند و این سئوال را پیش می آورد که چرا؟!
****

نظریه من:
1-        هیچ اشکالی ندارد که بدلایل سیاسی "مسعود نیلی" در مورد "تحریم"های بین المللی و شورای امنیت موضع گیری داشته باشند! ولی در موضع تحلیلگر استراتژیک نمی توانند اهمیت و نقش مثبت آنها را در تولید و بازتولید صلح در منطقه و یکی از مهمترین عوامل ایجاد امکان نجات اقتصاد ایران که هم اکنون برای ایشان و تیم اقتصادی دولت یازدهم فراهم شده است را نادیده بگیرند.
2-       همچنین، هیچ اشکالی ندارد که بدلایل سیاسی "مسعود نیلی" در مورد "نادانی"های مدیریت اقتصادی دولت احمدی نژاد بزرگنمایی داشته باشند! ولی از موضع تحلیلگر استراتژیک نمی توانند اهمیت و نقش منفی "تقیه" در اقتصاد و حمایت های ساختاری از تیم تخریب اقتصاد را در شکل گیری "رکود تورمی" نادیده بگیرند.
3-       فقط در فقدان استفاده از واقعیت های عینی تولید و بازتولید فلاکت و "نکبتِ موجود" است که می توان در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد - در تخم چشم مردم نگاه کرد - و شرمندگی از دریافت یارانه نقدی را به جسم و جان شهروندان تزریق نمود، که:
«محاسبات با توجه به قیمت‌های سال جاری بیانگر آن خواهد بود که 45 هزار میلیارد تومان از درآمد‌های کشور کاسته شده و این معادل یارانه‌ای است که مردم دریافت می‌کنند.»(نقل از متن صحبت های "مسعود نیلی"!)

جمعبندی مقدماتی:
پاشنه آشیل اقتصاد ایران در شرایط کنونی رکود تورمی "دست ساز" است و بدون غلبه به "تقیه" در اقتصاد، رفع سرکوب سفید "تولیدکنندگان" و اصلاح قیمت گذاری کالا و خدمات براساس قیمت های رقابتی، در سبد معدل یک رقابتِ بین المللی، اصلاح ساختاری اقتصاد ایران عملی نخواهد بود.(این نوشتم که به منتقدی که راهکار اجرایی ندارد متهم نشوم. - این راهکارها به تفصیل و در این صفحه فیس بوک مطرح شده اند! -)

در ذیل ادبیات مورد استفاده "مسعود نیلی" را به صورت گزاره وار نقل می کنم و در هر مورد قضاوت تحلیلی خودم را با استفاده از نشانه های استاندارد (False) & (True) مشخص خواهم کرد.
(خوش آن که هریک از صاحبنظران و شخص "مسعود نیلی" بتوانند، ساختار قضاوت های بنده را به نقد کشیده، "ویران" بسازند!)
****
گزاره های زیر را به نقل از گزارش روزنامه وزین دنیای اقتصاد با هم ببینیم:

«تلاش دولت بر این است که فعلا در دو مرحله به گروه‌هایی همچون افراد تحت‌پوشش کمیته امداد، بهزیستی و کارمندان دولت سبد کالایی ارائه شده و از آنجا که محدودیت منابع وجود دارد تصمیمی برای پرداخت دائمی آن نیست.»   (False)

«بانک مرکزی هیچ دخالتی در تعیین نرخ ارز ندارد و برای کاهش آن مانع‌تراشی نمی‌کندورود بانك مركزي به بازار آزاد به اين معني است که اگر به‌عنوان مثال قیمت ارز به حدود 2800 تومان برسد با خریداری ارز آن را تا حدود 2900 تومان نگه ‌دارد، اما اکنون تنها خرید و فروش ارز را در مرکز مبادلات ارزی انجام می‌دهد.»  (False)  

«رکود تورمی مهم‌ترین مساله فعلی و اشتغال چالش جدی پیش روی اقتصاد ایران در کوتاه‌مدت خواهد بود.» (True)

«ظرف سال‌های 84 تا 91 از بین هفت میلیون نفری که به سن کار رسیده‌اند، تنها برای 560 هزار نفر شغل ایجاد شده است.» (True)

«با توجه به اشتغال ناچیزی که در سال‌های گذشته ایجاد شده و از سوی دیگر انباشت 4/5 میلیون نفری دانشجویانی که در دانشگاه‌ها مشغول تحصیلند، اگر این جمعیت به تدریج وارد بازار کار شوند، وضعیت نامناسب اشتغال در سال‌های آینده مهم‌ترین مساله‌ پیش‌روی اقتصاد ایران در کوتاه‌مدت خواهد بود.» (True)

«دومین مساله‌ اقتصادی ما در شرایط موجود رکود تورمی است. رشد اقتصادی ایران در سال‌های 60 تا 92 نشان می‌دهد در سال 65 که سال‌های جنگ بود، رشدی حدود  (9-) درصد وجود داشته است. در سال 91 هم این رشد (6-) درصد بوده که نشان می دهد اساس اقتصاد ایران کوچک‌تر شده است. به عبارتی محاسبات با توجه به قیمت‌های سال جاری بیانگر آن خواهد بود که 45 هزار میلیارد تومان از درآمد‌های کشور کاسته شده و این معادل یارانه‌ای است که مردم دریافت می‌کنند که نشان می‌دهد فشار نامتوازنی وجود دارد که اغلب بر گروه‌های کم‌درآمد تاثیر بیشتری خواهد داشت.» (False) & (True)

«وضعیت موجود بیانگر دشواری کار دولت است و باید از شرایطی خارج شود که هم در آن رکود تورمی وجود دارد و هم تورم، پس باید گفت اکنون کاهش تورم مساله‌ای مقدم‌تر بر ایجاد اشتغال خواهد بود.» (False)

«خروج پایدار از شرایط رکود تورمی، انجام اقدامات اصلاحی در بخش نفت، صنعت، کشاورزی و خدمات که باید ضمن خروج از رکود اشتغال نیز ایجاد شود، همچنین انجام اصلاحات بنیادی در اقتصاد کشور در چهار بخش فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، یکسان سازی نرخ ارز، اصلاح سیاست خصوصی‌سازی و اصلاح ساز‌وکار سهام عدالت مهم‌ترین راهکارهای اقتصاد کلان کشور خواهد بود.» (False)

«در حالی که تورم مساله‌ای متعارف است و در درک چگونگی و تشخیص آن مشکلی نداریم، رکود امری غیرمتعارف بوده و از آنجا که همراه با تورم است، خروج از آن بسیار مشکل خواهد بود.» (True) & (True)

«در این میان یک پیش‌فرض وجود دارد و آن اینکه با توجه به کمبود منابع دولت در سال جاری و کسری بودجه‌ای که همگان به آن آگاهند، دولت به تنهایی نمی‌تواند در شرایط رکود تورمی موجود برای خروج از آن همچنین ایجاد رونق در اقتصاد ورود پیدا کند.» (False) & (True)

«برای خروج از رکود اقتصادی باید دانست چه عاملی آن را ایجاد کرده و در جهت کاهش آن حرکت کرد.(True) از این‌رو تحریم‌ها مهم‌ترین مساله‌ خارجی است و باید به گونه‌ای رفع شود که با قرار گرفتن امکانات در اختیار فعالان اقتصادی آنها بتوانند در رونق تولید و اقتصاد نقش پررنگی داشته باشند.» (False)

«با اینکه بخشی از رکود کنونی به تحریم برمی‌گردد؛ اما سیاست‌های داخلی اثر بیشتری بر آن دارد؛ به‌طوری که اکنون هم رکود داریم و هم تورم.» (False) & (True)

«در حال حاضر سازمان برنامه در حال محاسبه‌ دقیق بدهی‌های دولت به پیمانکاران بوده تا بتواند در بودجه آن را لحاظ و در نهایت با تامین منابع برای پرداخت بدهی‌های آنها پیمانکاران بتوانند وارد سرمایه‌گذاری خارجی شوند.» (False)

«با توجه به گشایشی که در ارتباطات سیاسی در ماه‌هاي گذشته ایجاد شده می‌توان امیدوار بود که با افزایش منابع از طریق هموارشدن راه نقل و انتقال سرمایه به داخل کشور امکان جذب‌ سرمایه‌گذاری خارجی فراهم شود.» (False)

«بنگاه‌های داخلی از نظر فضای کسب‌وکار در شرایط مناسبی قرار ندارند،زيرا با افزایش بیش از 500 درصدی قیمت حامل‌های انرژی و جهش در نرخ ارز با کاهش سرمایه‌ در گردش مواجهند. از سویی دیگر وام‌های دریافتی را نمی‌توانند پرداخت کنند یا بانک‌ها آنقدر منابع ندارند که به راحتی در قالب تسهیلات در اختیار آنها قرار دهند.» (True)

«شکستن انحصارها، گشودن فضای رقابتی و کاهش مداخلات دولتی از الزامات بهبود محیط کسب‌وکار است تا در این شرایط بخش خصوصی نیز بتواند به راحتی وارد سرمایه‌گذاری شود. برای تامین مالی بنگاه‌ها اصلاحات نظام بانکی، رشد بورس و افزایش سرمایه بازار سرمایه باید در دستور کار قرار گیرد.» (True)

««سندی برای تایید 18 میلیارد دلار ارز خانگی نیست»» ؟
نیلی با تاکید بر اینکه هیچ سندی برای تایید وجود 17 تا 18 میلیارد دلار ارز خانگی وجود ندارد، بیان کرد: «اما مهم این است که مردم باید به جای اینکه ارزش پول خود را با تبدیل به دلار و نگهداری در خانه حفظ کنند، باید به سیستم بانکی ارائه کرده و از آن طریق امنیت مالی خود را تامین کنند. اکنون نوسان نرخ ارز کاهش یافته و ثبات قابل تاملی در بازار آن وجود دارد.» (False)

12 آذر 92
(نقل از فیس بوک احمد سخایی)